De vijf elementen volgens Ayurveda

Ayurveda betekent ‘kennis van het leven’. Het is een oude, uit India afkomstige geneeswijze, die gericht is op een gezond en gelukkig leven. Via het pad van Ayurveda herstelde mijn dochter in de afgelopen jaren van ernstige heupklachten waardoor we ons hier allebei verder in zijn gaan verdiepen. Ook in Ayurveda wordt uitgegaan van de 5 elementen, die terug te vinden zijn in alle materie en waaruit ook het menselijk lichaam is opgebouwd.
Ether – zijn alle holle ruimten in het lichaam, zoals neus, mond maag en darmen. Ether geeft ruimte waarin alles een plek kan krijgen.
Lucht – geeft beweging, in het lichaam bijvoorbeeld het kloppen van het hart, maar ook veel gedachten hebben is een eigenschap van lucht.
Vuur – staat in het lichaam voor verteren, waar het spijsverteringsvuur voor nodig is. Ook prikkels, zoals ervaringen en emoties worden door het vuur verteerd.
Water – is van levensbelang voor het functioneren van het lichaam: het zorgt o.a. voor transport van stoffen, vervoert ook afvalstoffen en bewaakt onze lichaamstemperatuur.
Aarde – vind je in het lichaam terug in alle solide delen, zoals botten en kraakbeen. Het houdt alles bij elkaar                                                                                                  en zorgt voor stabiliteit.

Een belangrijk onderdeel in de Ayurveda zijn de 3 dosha’s of bio-energieën, elk opgebouwd uit 2 elementen.

Vata Dosha – ether en lucht
Pitta Dosha– vuur en water
Kapha Dosha-  aarde en water

De dosha’s hebben hun eigen functies in het lichaam. Vata zorgt voor alle beweging in het lichaam zoals de ademhaling, bloedsomloop en de werking van het zenuwstelsel. Pitta zorgt voor transformatie zoals het verteren van voeding en ervaringen. Kapha smeert de gewrichten, houdt de huid vochtig en zorgt dat het immuunsysteem goed werkt.
Daarnaast zie je de elementen ook op emotioneel en mentaal vlak terug. Een Vata persoon kan veel in het hoofd zitten, veel gedachten hebben, piekeren. Een Pitta persoon heeft veel vuur: veel passie en enthousiasme, gáát ergens voor, maar kan ook opbranden (burn-out). Een Kapha persoon is stabiel, houdt niet zo van veranderingen, maar kan ook blijven ‘hangen’ in oude gewoonten of patronen.

Bij ieder mens is de verhouding tussen de elementen anders, ieder mens is dus uniek. Je type of constitutie wordt bepaald door de elementen die het sterkst vertegenwoordigd zijn.

Wat voor type je bent, kan gevoeld worden in je pols (Ayurvedische polsdiagnose), maar is ook af te leiden uit je lichaamsbouw, je spijsvertering en andere eigenschappen en kenmerken. Wanneer één van de dosha’s té dominant wordt, kunnen er klachten ontstaan, die weer herkenbaar zijn als specifiek voor die dosha. Dat kunnen fysieke klachten zijn, maar ook veranderingen in je stemming, gedrag, gevoel van onrust of juist lethargie.

Een onbalans kun je bijsturen met specifieke voeding- en leefstijltips en soms ook met specifieke kruiden, waardoor de dominante dosha weer meer tot rust kan komen. Ayurveda is dus geen one-size-fits-all concept, maar geeft advies op maat, afgestemd op jouw type en situatie. Met die adviezen kun je zelf ervaren hoe je een betere balans krijgt en kun je ook weer bijsturen als je merkt dat je die kwijtraakt.

Voor wie zich er verder in wil verdiepen, kijk eens op de website van Divine Ayurveda!

 

Scroll naar boven